فیلتر استخر وسیله ای است که برای جدا کردن ناخالصی های موجود در آب مورد استفاده قرار می گیرد. یکی دیگر از مزیت های استفاده از فیلترهای استخر، کاهش مقدار مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده مورد نیاز برای پاکسازی آب استخر است
به طور کلی در استخرها از سه نوع فیلتر استفاده می شود که هر کدام از آنها دارای مزایا و معایب خاص به خود هستند. نوع فیلتر مورد استفاده در استخر، بر مبنای شرایط و نیاز پروژه تعیین می شود. این سه نوع فیلتر عبارتند از:
1- فیلترهای شنی
2- فیلترهای دیاتومه
3- فیلترهای کارتریجی
ملاک عملکرد دقیق فیلترها، بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط سازنده آنها است. اما به عنوان برخی قواعد کلی، می توان از جدول زیر برای مقایسه و انتخاب فیلتر استخر مناسب استفاده نمود:
نوع فیلتر | قابلیت حذف ذرات | حداکثر شدت جریان مجاز |
MICRON | GPM/Ft2 | |
فیلتر شنی | 30-60 | 15-20 |
فیلتر کارتریجی | 10-20 | 0.375-0.75 |
فیلتر دیاتومه | 2-7 | 1.5-2 |
عواملی که برای انتخاب فیلترها می بایست در نظر گرفته شوند، عبارتند از:
- فضای موجود برای نصب فیلتر
- هزینه
- بازده فیلتر
معمولاً برای تصفیه آب استخرها، استفاده از سه نوع فیلتر متداول است که در ادامه به صورت مختصر در مورد هر کدام از آنها توضیحاتی ارائه خواهد شد:
در فیلترهای شنی، از شن و سنگ ریزه برای زلال سازی و تصفیه آب استخر استفاده می کنند. مکانیزم کار این فیلترها بسیار ساده است. آب آلوده جمع آوری شده از استخر، از بالای فیلتر وارد شده و ضمن عبور از لایههای مختلف شن و سنگریزه، از قسمت تحتانی فیلتر خارج شده و به این ترتیب، مقدار قابل توجهی ار آلودگیها از آب گرفته میشود.
باید توجه داشت که فرآیند تفکیک آلایندهها در فیلترهای شنی از دو طریق صورت میگیرد:
1- ذرات درشت جامد و معلق موجود در آب، در فواصل و حفرههای ریز بین دانههای فیلتر گیر میکنند.
2- از آنجاییکه مواد ژلاتینی و لختهها بخوبی به دانههای شن میچسبند، برای بالابردن راندمان فیلتر، به آب ورودی فیلتر موادی (مانند سولفات آلومینیوم) میزنند تا آلودگیهای موجود در آب را به شکل لخته درآورده و بهتر در فیلتر شنی جدا شوند.
طبیعی است که بعد از مدتی، فیلتر شنی کثیف شده و نیاز به شستشو دارد. علائم این کثیفی، بالا رفتن فشار فیلتر و کاهش جریان آب خروجی است. برای تمیز کرن فیلتر شنی، لازمست تا جریان آب معکوس شده و ضمن شستشوی شن و سنگریزهها، آب استفاده شده برای شستشوی فیلتر، از آن خارج شود. به این عمل، "شستشوی معکوس" فیلتر (Backwash) گفته میشود. در فیلترهای شنی جدید، عمل شستشوی معکوس بسادگی و توسط شیری که روی فیلتر قرار دارد، انجام میشود. بعد از چندین مرتبه شستشوی معکوس فیلتر و در صورتیکه به مرور زمان، شن و سنگریزهها بقدری کثیف شوند که کارایی خود را از دست داده باشند، کل شن و سنگریزه فیلتر تعویض خواهد شد.
مکانیزم عملکرد این فیلترها مانند فیلترهای تصفیه آب مورد استفاده در منازل است. آب ضمن عبور از سطح فیلتر با جنسی شبیه لایههای پارچهای، تصفیه میشود. سطح در معرض آب در فیلترهای کارتریجی بیشتر از فیلترهای شنی است. به همین دلیل، گرفتگی و کثیفی در فیلترهای کارتریجی در دفعات کمتری نسبت به فیلترهای شنی اتفاق میافتد. ضمن اینکه فشار کاری طراحی شده برای فیلترهای کارتریجی، پایین تر از فیلترهای شنی است.
این فیلترها معمولاً میبایست هر فصل، یک یا دوبار تمیز شوند. این کار به سادگی با بیرون آوردن فیلتر از محفظه و شستشوی آن امکانپذیر است. برخی از این فیلترها ارزان قیمت بوده و با سرعت بیشتری تعویض میشوند. اما برخی دیگر نیز از کیفیت بالاتری برخوردار بوده و چندین سال طول عمر دارند و تنها در بازههای زمانی مشخص شده میبایست با آب شسته شوند.
خاک دیاتومه، در واقع پودر فسیل باقیمانده از گیاهان دریایی میکروسکوپی با پوسته سیلیسی است. این مواد، قابلیت جذب آلودگی خوبی دارند و قادرند ذرات حتی تا حدود 5 میکرون را هم از آب جدا کنند. این فیلترها هم مانند فیلترهای شنی، نیاز به شستشوی معکوس دارند و فرآیند مشابهی برای آن انجام میشود. اما باید توجه داشت به دلیل سرطانزا بودن خاک سیلیس، استفاده از این نوع فیلتر، چندان مرسوم نمی باشد.