نکاتی در مورد محلول آب و نمک مورد نیاز برای احیای دستگاه سختی گیر

محلول آب و نمک، یکی از مهمترین اجزای یک دستگاه سختی گیر رزینی محسوب می شود. نمک، باعث احیای رزین سختی گیر شده و امکان فعالیت مجدد را به دستگاه می دهد. در این مقاله تلاش داریم تا نکاتی را در مورد نحوه نگهداری مناسب محلول آب و نمک و مخزن آن که در کنار مخزن دستگاه سختی گیر قرار دارد، بیان کرده و به برخی از سوالات متداول در این خصوص، پاسخ داده شود.

در چه بازه های زمانی، باید نمک به مخزن محلول آب و نمک اضافه کنیم؟

متداولترین انواع نمک مورد استفاده برای دستگاه های سختی گیر، عبارتند از کلرید سدیم (نمک طعام) و کلرید پتاسیم. اینکه نمک را باید چه زمان هایی به مخزن محلول آب و نمک اضافه کرد، بستگی به عوامل مختلفی، از جمله موارد زیر دارد:

- سایز مخزن محلول آب و نمک

- میزان سختی آب

- تعداد افراد خانواده

- میزان مصرف آب

به عنوان مثال، یک خانواده پرجمعیت، آب بیشتری را مصرف کرده و طبعاً نیاز به دفعات احیای بیشتری در دستگاه سختی گیر آنها وجود خواهد داشت. تعداد دفعات بیشتر احیا، به منزله افزایش میزان مورد نیاز نمک خواهد بود. خوشبختانه، اکثر شیرهای کنترلی سختی گیر های امروزی، بصورت خودکار، تمام برنامه ریزی و محاسبات لازم برای احیا را دارا بوده و شما می بایست تنها، حواستان به اضافه کردن به موقع نمک به مخزن محلول آب و نمک باشد. بهترین مرجع برای دانستن زمان دقیق اضافه کردن نمک به دستگاه، دفترچه راهنمای سازنده است. اما به عنوان یک قاعده تجربی، پیشنهاد می شود که حدوداً ماهی دو بار، میزان نمک مخزل محلول آب و نمک را کنترل کرده و هر موقع مشاهده کردید سطح محلول، به کمتر از نصف ارتفاع مخزن آب  و نمک رسیده است، نمک جدید اضافه کنید. هر چه تعداد دفعات احیای یک دستگاه سختی گیر بیشتر باشد، تعداد دفعات مورد نیاز برای چک کردن میزان نمک در مخزن محلول آب و نمک، بیشتر خواهد بود.

چه مقدار نمک می بایست به مخزن محلول آب و نمک اضافه کنیم؟

پیشنهاد می شود که به ازای هر لیتر رزین حدود 240 گرم نمک تصفیه شده در نظر گرفته شده و با آب محلولی با غلظت 20% تشکیل شود. این مقدار نمک می بایست پیش از هر وعده احیا در داخل مخزن آب و نمک آماده شده باشد. در این حالت، مخزن محلول آب و نمک، در بهترین حالت راندمان خود قرار دارد. معمولاً پس از مدتی، مقداری نمک به دیواره های مخزن محلول آب و نمک چسبیده و سفت می شود که به آن اصطلاحاً Salt Bridge گفته می شود. این اتفاق باعث کاهش حل شدن نمک تازه بالای این لایه در محلول و به تبع آن، کاهش راندمان احیا می شود.

همیشه در زمان اضافه کردن نمک جدید، ابتدا، این نمک های سفت شده را از دیواره مخزن جدا کرده و داخل محلول بیندازید. برای انجام این کار، کمی آب داغ روی این قطعات سفت شده نمک بریزید تا جدا شدن آنها ساده تر شود. ضمناً قطعه های درشت نمک جدید را حتماً به تکه های کوچکتر شکسته و سپس به محلول اضافه کنید.

میزان مصرف نمک در دستگاه سختی گیر، به ظرفیت و سایز دستگاه و همچنین مقدار مصرف آب بستگی دارد. بطور کلی می توان گفت که مصرف نمک یک دستگاه سختی گیر خانگی که سایز آن به درستی انتخاب شده باشد (تعداد خانوار چهار نفر و سختی آب حدودی 7 تا 10 گرین)، حدود 5 کیلوگرم در هفته  و یا حدود 20 تا 25 کیلوگرم در ماه تخمین زده می شود.

در مناطقی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب است، می بایست میزان کمتری نمک داخل مخزن محلول اب و نمک ریخت. زیرا این شرایط آب و هوایی، باعث ایجاد رسوب و سخت شدن بیشتر نمک روی جداره های مخزن می شود.

همواره می بایست مقداری آب در کف مخزن محلول آب و نمک وجود داشته باشد. البته، ارتفاع آب موجود در مخزن محلول آب و نمک، نمی بایست بیشتر از 10 اینچ باشد.

چگونه مخزن محلول آب و نمک را تمیز کنیم؟

یکی دیگر از کارهای مهمی که برای نگهداری مناسب مخزن محلول آب و نمک، ضروری است، تمیز کردن مناسب و بموقع مخزن است. بصورت کلی، تمیز کردن مخزن محلول آب و نمک، سالی یکبار کافی است. اما در برخی مواقع، مخصوصاً در صورت استفاده از نمک با درجه خلوص پایین، رسوب گذاری در مخزن افزایش پیدا می کند. در اینصورت، تمیز کردن مخزن محلول آب و نمک می بایست در بازه های زمانی کوتاهتری انجام شود. مراحل تمیز کردن مخزن محلول آب و نمک را می توان در قالب مراحل زیر، بیان نمود:

1- با استفاده از دفترچه راهنمای سازنده، ابتدا دستگاه را در حالت bypass قرار دهید. در این حالت، دستگاه سختی گیر موقتاً از مدار خارج شده و پس از تمیز شدن مخزن آب و نمک، مجدداً در مدار قرار می گیرد.

2- تمام اتصالات و شیلنگ های بین دستگاه سختی گیر و مخزن محلول آب و نمک را جدا کنید.

3- آب داخل مخزن را در نقطه ای مناسب تخلیه کنید. به این نکته توجه داشته باشید که محلول آب و نمک را به هیچ عنوان در باغچه برای آبیاری نریزید. این آب، حاوی مقدار زیادی سدیم است که برای گیاهان مضر خواهد بود.

4- نمک های باقیمانده ته نشین شده را خارج و دور بریزید.

5- در صورتیکه نمک روی جداره مخزن، سفت شده باشد، باید ابتدا آب داغ روی آن بریزید تا راحت تر از بدنه جدا شده و امکان تخلیه آن وجود داشته باشد.

6- در بخش زیرین بعضی از مخازن محلول آب و نمک، یک قطعه مانند صافی تعبیه شده است. در صورت وجود چنین قطعه ای، آن را خارج کنید.

7- چند عدد قرص ماشین ظرفشویی را در 4 تا 8 لیتر آب حل کنید تا مخلوط مناسبی برای شستشو آماده شود.

8- محلول شستشوی آماده شده را درون مخزن محلول آب و نمک ریخته و با برس مناسب، تمام بدنه مخزن را کامل تمیز کنید. نهایتاً آب مخزن را تخلیه و به فاضلاب بریزید.

9- حدود 8 تا 12 لیتر آب تمیز در مخزن محلول آب و نمک ریخته و یک چهارم فنجان، وایتکس به آن اضافه کنید. اجازه دهید تا 15 دقیقه این محلول به همین حالت باقی بماند. سپس با یک برس، تمام دیواره مخزن را با این محلول، شستشه و تمیز کنید.

10- محلول فوق را تخلیه و دور بریزید و مخزن را بشورید.

11- مخزن محلول آب و نمک را در جای خود قرار دهید. اتصالات را مجدداً برقرار کرده و دستگاه را از حالت bypass خارج کنید.

12- حدود 20 لیتر آب تمیز داخل مخزن بریزید.

13- حدود 50 کیلوگرم نمک داخل مخزن خالی کنید. همانطور که اشاره شد، سعی کنید همیشه حداقل یک چهارم مخزن، دارای نمک  باشد. البته بالای مخزن هم باید حدود 6 اینچ فضای خالی وجود داشته باشد.

در دفعات بعدی که قصد داشتید نمک به داخل مخزن بریزید، همواره در نظر بگیرید که سطح نمک حدود چند اینچ بالاتر از سطح آب قرار بگیرد.

نکته دیگری که می بایست مد نظر داشته باشید، این است که حل شدن نمک تازه ریخته شده در آب، کمی زمان می برد (حدود 2 ساعت). لذا اگر بلافاصله پس از ریختن نمک، اقدام به احیای دستگاه سختی گیر کنید، عملیات احیای رزین به درستی و با راندمان مناسب صورت نمی گیرد.

اگر کارهای اشاره شده فوق را انجام داده و باز هم دیدید که سختی گیری به درستی صورت نمی گیرد، مشکل در خود دستگاه سختی گیر و یا جنس نمکی است که استفاده می شود.    

خلاصه بخشی از موارد فوق، در کلیپ زیر نشان داده شده است: